Disaster recovery (felaket kurtarma), bir organizasyonun veya işletmenin felaket durumlarına karşı hazırlıklı olma ve iş sürekliliğini sürdürebilme yeteneğini ifade eder. Bu, felaketlerin neden olduğu veri kaybı, sistem kesintileri veya diğer olumsuz olayların yol açtığı sorunları en aza indirgeme ve iş süreçlerini en kısa sürede tekrar başlatma amacını taşır.
Disaster recovery, şu unsurları içerebilir:
- Yedekleme (Backup): Önemli verilerin düzenli aralıklarla yedeklenmesi, felaket durumlarında veri kaybını en aza indirmek için kritik bir adımdır.
- Veri Kurtarma (Data Recovery): Veri kaybı durumunda, yedeklenen verilerin hızlı ve güvenilir bir şekilde geri yüklenmesi gereklidir.
- Sistem Yedekleme (System Backup): İşletim sistemleri ve uygulamalar gibi sistem bileşenlerinin yedeklenmesi ve gerektiğinde geri yüklenmesi.
- Yüksek Erişilebilirlik (High Availability): Felaket sonrası hızlı bir şekilde sistemlerin ve hizmetlerin yeniden kullanılabilir hale gelmesi için yüksek erişilebilirlik konseptleri kullanılabilir.
- Acil Durum Planları (Emergency Response Plans): Felaket anında nasıl tepki verileceğini ve insanların güvende olmasını sağlayacak acil durum planlarının oluşturulması.
- İş Sürekliliği Planları (Business Continuity Plans): İş süreçlerinin sürdürülebilirliği için planlar yapılması ve kritik iş fonksiyonlarının kesintisiz olarak çalışmasını sağlamak için önlemlerin alınması.
- Test ve Sınamalar (Testing and Drills): Felaket kurtarma planlarının ve prosedürlerinin düzenli olarak test edilmesi ve çalışanlarının bu planlara uygun bir şekilde tepki verebilmeleri için tatbikatlar yapılması.
Disaster recovery, bilgi teknolojileri alanında sıklıkla kullanılır, ancak aynı zamanda iş sürekliliği ve acil durum yönetimi stratejilerini de içerebilir. Bir organizasyonun felaket kurtarma planları, felaketlerin etkilerini minimize etmeye ve iş sürekliliğini sürdürmeye yardımcı olabilir.
Yapılan son araştırmalar, yaşanan veri ihlallerinin şirketlere ortalama maliyetinin 4,24 milyon dolara çıkarak son 17 yıldaki en yüksek seviyeyi gördüğünü raporluyor.
IBM – Veri İhlal Raporu – 2021
Verilerini yedeklemeyen işletmelerin riskleri nelerdir?
Verilerini yedeklemeyen işletmeler, bir dizi önemli riskle karşı karşıya kalabilirler. İşte veri yedeklememenin potansiyel riskleri:
- Veri Kaybı: En belirgin risk, veri yedeklemeyen işletmelerin veri kaybına maruz kalma olasılığıdır. Bilgisayar arızaları, hatalı işlemler, kötü amaçlı yazılımlar, doğal afetler veya diğer beklenmedik olaylar veri kaybına neden olabilir. Bu, müşteri bilgileri, işlemler, finansal veriler ve diğer önemli bilgilerin kalıcı olarak kaybolmasına yol açabilir.
- İş Sürekliliği Sorunları: Veri kaybı, iş sürekliliğini ciddi şekilde tehlikeye atabilir. Özellikle işletmeler için kritik olan verilerin kaybı, iş süreçlerini etkileyebilir ve hizmet kesintilerine yol açabilir.
- Müşteri Memnuniyetsizliği: Veri kaybı, müşteri bilgilerinin kaybedilmesi veya müşteri hizmetlerinin kesintiye uğraması nedeniyle müşteri memnuniyetsizliğine neden olabilir. Bu durum, müşteri güvenini sarsabilir ve müşteri kaybına yol açabilir.
- Yasal Sorumluluklar: Bazı sektörler ve bölgeler, işletmelerin müşteri verilerini güvende tutmalarını ve veri kaybını önlemelerini gerektiren yasal düzenlemelere sahiptir. Veri kaybı durumunda, işletme yasal sorumlulukla karşı karşıya kalabilir ve cezalara tabi tutulabilir.
- Reputasyon Zararı: Veri kaybı olayları, işletmenin itibarına zarar verebilir. Müşteriler ve paydaşlar, veri güvenliğini ciddiye almayan işletmelere güvenmeme eğiliminde olabilirler.
- Mali Kayıplar: Veri kaybı, işletmelerin mali açıdan ciddi kayıplar yaşamasına neden olabilir. Veri kurtarma çabaları, müşteri tazminatı ödemeleri ve iş sürekliliği eksikliği maliyetli olabilir.
- Rekabet Gücü Kaybı: Veri kaybı, işletmenin rekabet gücünü azaltabilir. Veri, pazar analizi, müşteri ilişkileri yönetimi ve stratejik karar alma gibi alanlarda önemlidir ve bu verilere erişim kaybedildiğinde, işletme diğerlerine göre dezavantajlı hale gelebilir.
Sonuç olarak, işletmeler veri yedekleme stratejilerini ihmal etmek, ciddi risklere yol açabilir. Veri yedekleme ve felaket kurtarma planları oluşturmak ve uygulamak, veri güvenliği ve iş sürekliliği açısından kritik öneme sahiptir.
2022’nin ilk yarısında dünya çapında yaklaşık 236,1 milyon fidye yazılımı (cyrpto virus) saldırısı rapor edildi.
Şirketler neden disaster recovery servisine sahip olmalı?
Şirketler, disaster recovery (felaket kurtarma) hizmetine sahip olmalılar çünkü bu hizmet, iş sürekliliğini sağlama ve veri kaybını en aza indirme açısından son derece kritik bir rol oynamaktadır. İşte şirketlerin neden disaster recovery servisine sahip olması gerektiğine dair bazı ana nedenler:
- Veri Kaybını Önleme: Felaketler, teknik arızalar veya kötü amaçlı saldırılar gibi nedenlerle veri kaybı yaşanabilir. Disaster recovery hizmetleri, bu tür durumlarda veri kaybını en aza indirmeye yardımcı olur. Verileriniz düzenli olarak yedeklenir ve felaket durumunda geri yüklenir, böylece kayıplar en aza indirilir.
- İş Sürekliliğini Sağlama: İşletmeler, felaketler veya ciddi aksaklıklar nedeniyle operasyonlarını sürdürme yeteneğini kaybedebilirler. Disaster recovery hizmetleri, iş sürekliliğini sağlama amacı güder ve kritik iş süreçlerinin devam etmesini sağlar.
- Müşteri Memnuniyeti ve İtibar Koruma: Müşterilere sürekli hizmet sunma yeteneğinizi sürdürmek, müşteri memnuniyetini artırabilir ve işletme itibarını koruyabilir. Felaketler nedeniyle hizmet kesintileri yaşamamak, müşteri sadakatini artırabilir.
- Yasal ve Düzenleyici Gereksinimlere Uygunluk: Bazı sektörlerde ve bölgelerde, işletmelerin verilerini ve iş sürekliliğini korumak için belirli yasal düzenlemelere uymaları gerekebilir. Disaster recovery hizmetleri, bu gereksinimlere uygunluğu destekleyebilir.
- Mali Kayıpları Önleme: Veri kaybı ve iş kesintileri, işletmeler için ciddi mali kayıplara yol açabilir. Disaster recovery hizmetleri, mali kayıpları minimize etmeye yardımcı olabilir.
- Rekabet Gücü: İşletmeler, rakiplerine karşı rekabet avantajı sağlamak ve piyasada daha güvenilir bir imaj oluşturmak için iş sürekliliği ve veri koruma konularına odaklanabilirler.
- Hızlı Tepki Yeteneği: Felaket durumlarında hızlı bir şekilde tepki verebilme yeteneği, işletmelerin daha az kesinti yaşamasını ve operasyonlarına daha hızlı dönmesini sağlar.
- Siber Güvenlik Savunması: Kötü amaçlı yazılım saldırıları ve siber tehditler, işletmeler için büyük bir risk oluşturur. Disaster recovery planları, bu tür saldırılara karşı güçlü bir savunma sunar ve hızlı bir şekilde veri kaybını önler.
Sonuç olarak, işletmelerin disaster recovery (felaket kurtarma) servisine sahip olması, operasyonel güvenliği artırmanın, veri kaybını en aza indirmenin ve iş sürekliliğini sağlamanın kritik bir yoludur. Bu hizmetler, işletmelerin felaketlere karşı daha dirençli hale gelmelerine yardımcı olur.
Veri yedeklemesi için en iyi çözümler nedir?
Veri yedeklemesi için en iyi çözüm, işletmenizin ihtiyaçlarına, bütçesine ve veri hacmine uygun olanıdır. İşte veri yedeklemesi için dikkate almanız gereken bazı iyi çözümler:
- Bulut Tabanlı Yedekleme (Cloud Backup): Bulut tabanlı yedekleme hizmetleri, verilerinizi güvenli bir şekilde bulutta saklar. Bu hizmetler, genellikle otomatik yedekleme, dosya senkronizasyonu ve kolay veri kurtarma seçenekleri sunar. Popüler bulut yedekleme sağlayıcıları arasında Dropbox, Google Drive, Microsoft OneDrive ve Amazon AWS S3 bulunmaktadır.
- Network Attached Storage (NAS): NAS cihazları, yerel ağınıza bağlı depolama cihazlarıdır ve önemli verilerinizi yerel olarak saklamanıza olanak tanır. NAS cihazları, otomatik yedekleme işlevleri ve veri paylaşımı için kullanışlıdır.
- Dışsal Sabit Diskler ve SSD’ler: Taşınabilir sabit diskler veya SSD’ler, önemli verilerinizi yerel olarak saklamak ve yedeklemek için kullanabileceğiniz taşınabilir cihazlardır. Bu cihazlar, veri taşıma ve yedekleme ihtiyaçlarını karşılamak için kullanışlıdır.
- Yedekleme Yazılımları: İşletmeler, verilerini düzenli aralıklarla yedeklemek için özel yedekleme yazılımları kullanabilirler. Bu yazılımlar, belirli bir cihaz veya sunucudaki verileri yedekleyebilir ve gerektiğinde geri yüklemenize olanak tanır.
- Veri Merkezi Yedeklemesi: Büyük işletmeler için veri merkezi yedekleme çözümleri sunulmaktadır. Bu, yüksek kapasiteli veri merkezlerinde verilerin yedeklenmesini ve iş sürekliliğini sağlamak için karmaşık sistemlerin kullanılmasını içerebilir.
- Dondurulmuş Depolama (Tape Backup): Büyük veri depolama ihtiyaçlarına sahip işletmeler için eski bir teknoloji olan bant yedekleme, düşük maliyetli ve güvenilir bir seçenek olabilir.
- Hybrid Yedekleme Çözümleri: Hybrid yedekleme, hem bulut tabanlı hem de yerel yedekleme yöntemlerini bir araya getiren bir yaklaşımdır. Bu, verilerinizi hem yerel cihazlarda saklamak hem de bulutta yedeklemek için kullanışlı olabilir.
Hangi yedekleme çözümünün sizin için en iyi olduğunu belirlemek için veri hacmi, bütçe, güvenlik gereksinimleri ve iş sürekliliği hedefleri gibi faktörleri dikkate almanız önemlidir. Ayrıca, veri yedeklemesi stratejinizin düzenli olarak test edilmesi ve güncellenmesi gerektiğini unutmamanız da önemlidir.
2022 yılında Türkiye’de gerçekleşen kötü amaçlı yazılım saldırıları bir önceki yıla göre %61 oranında artış göstererek 1.015.810’a ulaştı.
- Hindistan
- Amerika
- Rusya
- Çin
- Türkiye
- Almanya
- Brezilya
- İran
- Japonya
- Hollanda
İşletme verilerini riske eden durumlar nelerdir?
İşletme verilerini riske eden bir dizi durum vardır. İşte bu risklere örnekler:
- Veri Kaybı: Doğal afetler, bilgisayar arızaları, hatalı kullanıcı işlemleri veya kötü amaçlı yazılımlar gibi faktörler nedeniyle veri kaybı yaşanabilir.
- Kötü Amaçlı Yazılımlar (Malware): Virüsler, truva atları, fidye yazılımları ve diğer kötü amaçlı yazılımlar, işletme verilerine zarar verebilir veya veri erişimini engelleyebilir.
- Fiziksel Zararlar: Yangınlar, sel felaketleri, hırsızlıklar veya fiziksel zararlar, işletme verilerinin fiziksel olarak kaybedilmesine veya zarar görmesine yol açabilir.
- Veri Hırsızlığı: İçeriden veya dışarıdan gelen saldırılar sonucu işletme verilerinin çalınması veya sızdırılması, ciddi bir risk oluşturabilir.
- Teknolojik Arızalar: Sunucu arızaları, ağ kesintileri veya depolama cihazı sorunları gibi teknolojik arızalar, veri kaybına neden olabilir.
- İnsan Hataları: Kullanıcı hataları, verilerin yanlışlıkla silinmesine veya bozulmasına yol açabilir. Bu, içeriden veya dışarıdan kaynaklanabilir.
- Doğal Afetler: Depremler, kasırgalar, sel felaketleri ve benzeri doğal afetler, işletme altyapısını etkileyebilir ve veri kaybına yol açabilir.
- Yetersiz Güvenlik Önlemleri: Zayıf şifreler, güncellenmemiş yazılımlar veya ağ güvenliği eksiklikleri, veri güvenliğini tehlikeye atabilir.
- Yedekleme Eksikliği: Verilerin yedeklenmemesi veya yedeklerin düzenli olarak güncellenmemesi, veri kaybı durumunda geri dönüşü olmayan sorunlara neden olabilir.
- İş İhlali: İşletme içinde veya dışında yapılan veri ihlalleri, müşteri bilgilerinin sızdırılmasına ve yasal sorunlara yol açabilir.
- Veri Sızıntısı: Hassas verilerin kötü niyetli veya yanlışlıkla sızması, itibar kaybına ve yasal sorumluluklara neden olabilir.
- Yasal Düzenlemelere Uymama: Veri koruma yasalarına uymama, işletmeyi yasal sorumluluklara tabi tutabilir.
Bu risklere karşı önlem almak ve işletme verilerini korumak için güçlü bir veri güvenliği ve felaket kurtarma planı oluşturmak önemlidir. Bu planlar, veri yedeklemesi, güvenlik önlemleri, kriz yönetimi ve iş sürekliliği stratejilerini içerebilir. Ayrıca çalışanlara veri güvenliği eğitimi vermek de riskleri azaltabilir.
Alastyr Disaster Recovery servisi ile sizde kendi localinizde ya da farklı bir veri merkezinde bulunan sunucularınızı yedekleyerek, olağan dışı durumlarda hiç bir veri kaybı ya da kesinti yaşamadan işletmenizi yönetmeye devam edebilirsiniz.
